در جریان بیماری‌های کودکان گاه خارش پوستی وجود دارد. در بعضی از این موارد بثورات پوستی دیده می‌شود و گاه خارش اولین و تنها علامت یک بیماری داخلی است.

در میان بیمارانی که به دلیل خارش بدون ضایعه پوستی به ملاقات متخصصین پوست فرستاده می‌شوند، ۱۴ تا ۲۴ درصد از آنها یک بیماری داخلی دارند.

در این موارد متخصص پوست آنها را از نظر بیماری‌های تیروئید، کبد، کلیه و حتی بدخیمی‌هایی مثل هوچکین (یک بیماری بدخیم است که سیستم لنفاوی را درگیر می‌کند و در کودکان شایع نیست) بررسی می‌کند.
خارش گاه می‌تواند خواب و خوراک کودک و تمام خانواده را تحت تاثیر قرار دهد.

در مورد خارش هم مثل هر بیماری دیگر برای رسیدن به تشخیص دقیق، شرح‌حال و معاینه بالینی حرف اول را می‌زند.

باید درباره تغذیه کودک، سفرهای اخیر، تماس با مواد شیمیایی، تماس با بیماری‌های واگیردار، تماس با شوینده‌ها، تماس اتفاقی با کرم‌ها و مواد آرایشی، تماس طولانی با آفتاب، شروع مصرف داروها و یا مکمل‌های جدید سوال شود.

دقت بفرمایید که در سفر تماس با انگل‌ها، حشرات و حیوانات جدید و غذاهای متفاوت همگی مطرح است.

در معاینه باید به بزرگی طحال و کبد توجه شود که می‌تواند نشان دهد این خارش به یک بیماری داخلی مربوط است.

همین‌طور باید بپرسیم ضایعات از چند روز پیش ایجاد شده‌اند؟ آیا تغییر شکل داشته‌اند یا از ابتدا به همین شکل بوده‌اند و اگر زیادتر شده‌اند، در کدام قسمت‌ها به تازگی بیدار شده‌اند؟

متاسفانه گاه خود‌درمانی با کرم‌های نامناسب صورت گرفته که شکل ضایعه را عوض کرده و تشخیص را به تاخیر می‌اندازد.

علت‌های خارش 

 قارچ پوستی

ضایعات گرد با پوسته‌ریزی در اطراف و گاه سرخی و خارش در مرکز مهم‌ترین مشخصه است.

در کشاله ران، بدن و گاه پوست سر رخ می‌دهد، البته عامل آن در این مناطق متفاوت است.

درمان ساده می‌باشد و البته شوینده‌های ضدقارچ نقش مهمی در درمان دارند.
شپش

باعث خارش در پوست سر می‌شود. متاسفانه امروزه با وجود امکانات بهداشتی فراوان در زندگی شهری مشاهده می‌گردد.

بی‌توجهی به بهداشت کودکان و تماس با افراد آلوده، مهم‌ترین عامل انتقال است.

اگر به نکات درمانی توجه شود، درمان قطعی و آسان می‌باشد.

باید خانواده نیز درمان شوند تا میزان انتقال آلودگی به افراد دیگر کم شود.

خارش فصلی

گاه در اثر مشکلات رژیم غذایی خاص در بیماران خاص یا خشکی ذاتی پوست در پاییز و زمستان خارش پوستی داریم.

این نوع خارش در بهار و تابستان کمتر اتفاق می‌افتد.

اغلب ضایعه‌ای دیده نمی‌شود، مگر آنکه خارش پوست را تحت تاثیر گذاشته باشد و مریض با خاراندن، پوست را آسیب‌دیده و زخم کرده باشد.

درمان شامل آموزش نحوه استفاده از شوینده‌های مناسب، لوسیون‌های مرطوب‌کننده و لباس مناسب است و البته باید دفعات شستن نیز مناسب باشد.

شستشوی زیاد با شوینده نامناسب در این بیماران عوارض بسیار شدیدی به همراه دارد.

بیماری‌های واگیردار

بیماری‌های واگیردار مثل آبله‌مرغان،‌ مولوسکوم کونتاژیوزوم (یک عارضه ویروسی که ضایعاتی شبیه آبله‌مرغان در بدن، دست و پا پدید می‌آورد،‌

اما علائم عمومی مثل تب و آبریزش ندارد، ضایعات آن همیشه مثل آبله‌مرغان آبدار نیست و در اثر استفاده از لباس و حوله مرطوب فرد مبتلا، منتقل می‌شود).

مخملک و سایر بیماری‌های بثوری دوران کودکی نیز با خارش خود را نشان می‌دهند که البته علائم همراه منجر به تشخیص و درمان می‌شوند.

گزش حشرات

حتی گزش پشه نیز می‌تواند خارش ایجاد کند،‌ البته گزش سایر حشرات مثل زنبور و گاه هزارپا خارش و عوارض بیشتری دارد.

گال

در اثر وجود تخم جرب یا مایت زیر پوست پیدا می‌شود.

بیمار در منطقه آلوده مورد گزش قرار می‌گیرد و بعد دچار خارش می‌شود.

گرم شدن بدن در موقع خواب شب‌ها به شدت باعث خارش است. اغلب بیش از یک نفر در خانواده آلوده است.

کهیر

در ۲۵ درصد موارد خارش‌ها، بیمار در تماس با مواد غذایی، رنگ‌ها، افزودنی‌ها،‌ نوشیدنی‌های کارخانه‌ای و گاه داروها ضایعاتی دارد که در طول ۲۴ ساعت تعداد و میزان ورم و التهاب و حتی قرمزی آنها تغییر می‌کند.

گاه خارش شدید است و به جز درمان، باید ماده مقصر را شناسایی کرد که از تکرار آن جلوگیری شود.

بیماری مزمن کلیه

چون دفع مواد زائد خوب انجام نمی‌شود، کودک دچار خارش می‌گردد.

بیماری مزمن کبد

در اثر اختلال در ترشح و متابولیزم صفرا خارش دارند. گاه در انسدادهای مادرزادی مجاری صفراوی خارش‌های شدید داریم.

جوش پوشک

این بثورات اغلب با اصطلاح سوختگی ناشی از پوشک معرفی می‌شوند و به دلیل هجوم باکتری‌‌ها و قارچ‌ها، برخی نواحی زیر پوشک را قرمز و دچار خارش و سوزش می‌کنند.

واکنش نشان دادن به جنس مواد به کار رفته در پوشک یا ماندن ادرار و مدفوع برای ساعات طولانی از دلایل دچار شدن به آن است. گاهی نیز اسیدی شدن ادرار و مدفوع کودک زمینه را برای دچار شدن به آن فراهم می‌کند.

عفونت‌های عمومی با بثورات گسترده

سرخجه و سرخک، آبله مرغان و رزولا هم از جمله بیماری‌هایی هستند که بثورات به عنوان یکی از عوارض متعددشان روی پوست ایجاد می‌شود.

در این موارد، طی شدن دوره بیماری و درمان‌های کلی برای بهبود وضعیت کودک، به از میان رفتن سریعتر بثورات پوستی هم کمک کرده و گاهی نیز داروهای موضعی برای کاهش خارش پوست و جلوگیری از ایجاد خراش و زخم تجویز می‌شود.

زگیل

یکی دیگر از بیماری‌های پوستی رایج در کودکان، زگیل است. این زایده‌ها به شکل‌های مختلفی خود را روی پوست نشان می‌دهند و معمولا روی انگشتان دست و پا مشاهده می‌شوند.

زگیل‌ها اغلب زایده‌هایی سخت و خشن هستند که با برجستگی اندکی روی پوست مشخص می‌شوند و در اغلب موارد، بدون نیاز به درمان تخصصی یا با تجویز پمادهای موضعی، بهبود پیدا می‌کنند.