از آنجایی که بچه‌ها همواره در حال رشد و تکامل هستند، نمی‌توانیم مانند بزرگ‌ترها برای آنها حد ثابتی از فشار خون را در نظر بگیریم و نمی‌توانیم بگوییم فشار بالاتر از این حد فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود. اما فشار خون بالا در کودکان کمتر از ۱۰ سال معمولا به دلیل وجود یک مشکل بالینی دیگر ایجاد می‌شود.

فشار خون بالا در بچه‌ها می‌تواند دلایلی مشابه فشار خون بالا در بزرگسالان داشته باشد، مانند چاقی، مصرف زیاد نمک و یا نداشتن فعالیت بدنی. اگرچه تغییرات سبک زندگی مشابه برنامه غذایی و فعالیت بدنی می‌تواند بر فشار خون تاثیر بگذارد و به کاهش آن کمک کند، اما برای بیشتر بچه‌های مبتلا به فشار خون، درمان‌های بالینی ضروری خواهد بود.

 کودکانی که ویتامین دی کافی دریافت نمی کنند ممکن است دچار فشار خون بالا شوند و البته این بیماری تا بزرگسالی هم ادامه داشته باشد.
پژوهشگران دانشگاه جان هاپکینز آمریکا به این نتیجه رسیده اند کودکانی که از بدو تولد تا اوایل کودکی دچار کمبود ویتامین D هستند، ۶۰ درصد بیشتر با ریسک افزایش فشارخون سیستولیک بین سنین ۶ تا ۱۸ سال مواجه هستند. سرپرست تیم این پژوهش در این باره می گوید: « غربالگری و درمان کمبود ویتامین D با مصرف مکمل ها در طول بارداری و اوایل دوره کودکی ممکن است شیوه موثری در کاهش فشارخون بالا در سنین بالاتر باشد.»

در مواردی که کودکتان یک مشکل زمینه ای دارد، احتمالا برای بررسی فشار خون فرزند خود به پزشک مراجعه می کنید. با این حال بهتر است از ۳ سالگی فشار خون فرزندتان طی مراجعه به پزشک بررسی شود تا بتوان فشار خون بالا را زودهنگام تشخیص داد.

اگر فرزند شما یک بیماری یا شرایط خاص از جمله تولد زودهنگام، وزن کم هنگام تولد، بیماری مادرزادی قلبی و مشکلات کلیوی دارد خطر ابتلا به فشار خون در او افزایش می یابد. پس باید کنترل فشار خون او در طول دوران کودکی آغاز شود.

اگر برای فرزندتان نگران هستید که ممکن است یکی از عوامل خطر فشار خون بالا را داشته باشد، مانند اضافه وزن یا چاقی باید با پزشک او صحبت کنید.

فشار خون اولیه (اساسی)

فشار خون اساسی فشار خون بالایی است که خود به خود، بدون بیماری زمینه ای رخ می دهد. این نوع از فشار خون بالا در اغلب موارد در کودکان سن بالاتر و نوجوانان رخ می دهد. عوامل خطرساز ابتلا به فشار خون بالای اولیه عبارتند از:

اضافه وزن یا چاقی (شاخص توده ی بدن بیش از ۲۵ باشد)

سابقه خانوادگی فشار خون بالا

دیابت تیپ ۲ یا بالابودن سطح قند خون ناشتا

کلسترول و تری گلیسیرید بالا

فشار خون ثانویه

فشار خون ثانویه فشار خونی است که توسط یک بیماری زمینه ای ایجاد می شود. این نوع فشار خون در کودکان کم سن و سال شایع تر است. بیماری های دیگری که می توانند باعث فشار خون بالا شوند عبارتند از:

بیماری مزمن کلیوی

کلیه ی پلی کیستیک

مشکلات قلبی ، مانند کوآرکتاسیون آئورت

اختلالات آدرنال

پرکاری تیروئید،

فئوکروموسیتوم، یک تومور نادر در غده ی آدرنال

تنگی شریان کلیوی

اختلالات خواب، به ویژه آپنه ی انسدادی

عوارض فشار خون در کودکان

کودکان مبتلا به فشار خون بالا به احتمال زیاد در بزرگسالی نیز به فشار خون مبتلا می شوند. مگر این که درمان را جدی شروع کنند.

یک عارضه رایج در ارتباط با فشار خون بالا در کودکان، آپنه خواب است. آپنه خواب وضعیتی که کودک در هنگام خواب یا خروپف می کند یا دچار تنفس غیر طبیعی می شود. پس توجه به مشکلات تنفسی کودک در هنگام خواب، اهمیت زیادی دارد. کودکان مبتلا به اختلال تنفسی خواب مانند آپنه خواب اغلب دارای فشار خون بالا هستند. به ویژه کودکانی که اضافه وزن نیز دارند.

تغییر در شیوه زندگی برای کنترل فشار خون بالا در کودکان

فشار خون بالا در کودکان به طور مشابه به بزرگسالان، معمولا با تغییر در شیوه زندگی، درمان می شود. این تغییرات عبارتند از:

وزن فرزندتان را کنترل کنید.

 اگر فرزند شما اضافه وزن داشته باشد، کاهش کیلوهای اضافی یا حفظ وزن در شرایط نرمال می تواند فشار خون را کاهش دهد.
به رژیم غذایی کودک توجه کنید. 

خوردن صبحانه ای که حاوی فیبر است و جلوگیری از مصرف غلات و نوشیدنی های شیرین یا محصولاتی که شربت ذرت به عنوان یکی از مواد اولیه آن است، می تواند در کنترل فشار خون بسیار موثر باشد.

مصرف نمک را در رژیم غذایی کودک کاهش دهید. 

مقدار نمک (سدیم) در رژیم غذایی کودک به کاهش فشار خون کمک می کند. کودکان ۴ تا ۸ ساله نباید بیش از ۱۲۰۰ میلی گرم در روز نمک مصرف کنند. کودکان بزرگتر از این سن نیز نباید بیش از ۱۵۰۰ میلی گرم در روز نمک بخورند. این نمک، شامل نمک ها نهفته در مواد غذایی و خوراکی هایی مانند چیپس و پفک است. بنابراین نمک را از روی میز بردارید و به جای استفاده از خوراکی هایی مانند چوب شور، از میوه و سبزیجات استفاده کنید.

همچنین توجه کنید که سدیم در غذاهای کنسرو شده و پردازش شده مانند غذاهای یخ زده، سوسیس و کالباس نیز وجود دارد. ضمن این که باید میزان مصرف فست فودها را نیز کاهش دهید. این غذاها هم پر کالری هستند و نمک زیادی دارند.

کودک را به فعالیت جسمی تشویق کنید.

 اکثر کودکان به حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی در روز نیاز دارند. زمان استفاده از تلویزیون یا رایانه را محدود کنید. ضمن این که کودک زیر ۲ سال نباید اصلا تلویزیون تماشا کند. و بعد از این سن نیز حداکثر روزی ۲ ساعت وقت کودک را در این موقعیت صرف کنید.
تمام خانواده را درگیر کنید.

 اگر برای سلامت فرزندتان مجبور هستید که تغییراتی را در شیوه زندگی او ایجاد کنید، این فرایند را بر روی سایر اعضای خانواده به خصوص خواهر و برادرهای او نیز پیاده کنید. به این ترتیب خواب، رژیم غذایی و سایر فرایندها در زندگی خانوادگیتان بهبود می یابد. حتی فعالیت بدنی را نیز می توانید دسته جمعی انجام دهید.
موقع خرید دقت کنید.

 شما به عنوان والدین کودک، باید غذاها و مواد غذایی سالم را وارد خانه کنید. این روش هم یک روش آموزشی است و هم در سلامت کل اعضای خانواده نقش دارد.